Archief wakes 2016

Wie als vluchteling hier niet mag blijven moet vertrekken. Ook als dat onmogelijk blijkt omdat het land van herkomst of vermeende herkomst de uitgeprocedeerde mens niet wil binnenlaten. We hoorden over een naar een Afrikaans land uitgezette man die hier in Kamp van Zeist gezeten heeft. In het land waar hij door de Kon. Marechaussee naartoe was gebracht, werd hij geweigerd en weer terug naar het vliegtuig gebracht. Toen heeft in armoede de Kon. Marechaussee hem maar in een ander Afrikaans land uit het toestel gezet. Daar belt hij nu eenmaal per maand  naar een onzer om te vertellen dat hij geen kant heen kan. Dit terzijde.

Tot en met september van dit jaar zijn in totaal 12.400 gedetineerden uit de detentie verdwenen:  1600 zijn met dwang uitgezet (13%), 5.300 zijn vrijwillig uit Nederland vertrokken (43%) en 5.500 mensen zijn onuitzetbaar geklinkerd (44%) dus op straat uit het staatszicht verdwenen. Deze 44% heeft zoals al jaar en dag het geval is, onwettig vastgezeten. Wie niet uitzetbaar is, mag niet in detentie. Kom op Tweede Kamer

De gemeenten, inmiddels in de praktijk uitvoerders van hoe onderdak en begeleiding te bieden aan  uitgeprocedeerden, bleken op 21  november na jaren steggelen niet akkoord te gaan met de eis van het Rijk om op 8 plekken na, alle andere vreemdelingenvoorzieningen voor deze mensen te sluiten. De burgemeesters van de betrokken gemeenten, ongeacht hun politieke kleur, achten het onverantwoord om de plaatselijke  noodvoorzieningen  voor de anders op straat zwervende uitgeprocedeerden ongebruikt te laten.  Zo blijft de bed-bad-brood opvang nog lang  een zaak van burgemeesters.  En met name kerkelijke organisaties. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff  stopt nu onmiddellijk met de vergoeding van kosten hiervoor. De financiële bijdrage van het Rijk  (via allerlei verdeelsleutels  rond  €20 mln)  gold enkele duizenden plaatsen. Een nu voor na de verkiezingen aangekondigde Dijkhoffwet om de gemeenten op hun nummer te zetten gaat ooit misschien de 25 gemeenten die hier actief zijn strafbaar stellen. Maar wij zullen toch niet ooit gaan mee maken dat in ons land de ene overheidslaag de andere gaat vervolgen terwijl  het vluchtelingenleed  onverkort om menselijk  opvangen  blijft vragen?  En decentraal de hulp aan hen onstuitbaar doorgaat.

We klimmen nu in gedachten over hekken en muren en komen bij de gesloten gezinsvoorziening hier vlakbij.  De bungalows met ongeuniformeerd personeel. Van jan tot sept zaten er 80 kinderen in bewaring. 10  van hen alleenstaande kinderen. In de regel voor twee weken, de vliegtickets behoren al te zijn geregeld.  Hartverscheurend. Op 13 oktober het Parlement van de Raad van Europa: “behandel alleenstaande vluchtende kinderen primair als kinderen en niet als volwassen migranten.” De resolutie benadrukt dat detentie van kinderen onder alle omstandigheden moet worden vermeden. Geen kinderen opgesloten achter de muur,  geen week, geen dag, geen uur.                                                

Tot slot een Kerstsprookje: En het geschiedde dezer dagen in dit land dat meer dan 400 mensen zich opmaken om met hun eigen voertuig de 3168 vluchtelingen in Griekenland te gaan halen die nog resten van de Nederlandse toezegging  vorig jaar als ons aandeel ten tijde van de vluchtelingencrisis. Zij zeggen dat deze vluchtelingen in Griekenland voor de tweede winter in de modder en tussen de ratten en slangen  zitten omdat er hier azc’s gesloten worden en COA personeel ontslagen. De kentekenplaten van de 400 lagen op het Binnenhof. Als ze gaan zullen onze gebeden hen op hun tocht vergezellen, want hoe met vluchtelingen over al die grenzen?  Zo zijn er bergen om te overwinnen.  Laat het sprookje zijn werk doen!

Alle mensen een goede advent en een vreedzame Kerst!

Lopend van de parkeerplek naar het hek, zingen wij meerdere malen:
Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur, dat nooit meer dooft, vuur dat nooit meer dooft.

WELKOM
De 133ste Wake,  11 jaar! Na de brand in detentiecentrum op Schiphol in oktober 2005..
Hoe lang nog…

WAAROM WAKEN WIJ?
De Adventstijd , de tijd dat de kerken de komst van de Bevrijder herdenken.
Die durfde te leven als een kwetsbaar mens. Hij koos niet voor wapens en niet voor macht,en niet voor geld.
Hij werd het levend teken, dat een radicaal andere wereld mogelijk en noodzakelijk is.
Hij leefde anders dan de machtigen die het in de huidige wereld voor het zeggen hebben. Die bouwen muren  en grensdocumenten. Daar sluiten zij zichzelf in op, in de hoop anderen buiten te kunnen sluiten.
Zij bouwen hoge hekken om harde gebouwen en sluiten daar mensen op, die hier kwamen om vrij te zijn, vrij van geweld en honger.
Waar blijven we immers zelf, als ze iedereen maar binnenlaten?. Zij blijven hopen, dat ze de vrijheid zelf in kunnen sluiten.
Maar Hij, als een pasgeboren kind, leeft, hoopt en gelooft anders. Hij liet zichzelf onbevreesd mee-insluiten, liet zichzelf ontwapenen, liet zich zelf alles uit handen slaan, waar machtigen op plegen te vertrouwen. En ging leven als een duif die altijd op kan vliegen, ver, hoog over alle hekken heen. Hij leeft voort als teken van de geest die overleeft.
In die geest waken wij hier. Dat visioen willen wij blijvend tot leven wekken.

LIED
Wijs : Midden in de winternacht 
Grote goedheid, God ben jij,/midden onder mensen,
Want je maakt de gevang’nen vrij en vervult hun wensen..
Refrein: Langzaam, zeker komt jouw tijd
Alle wegen omgeleid.
Wie vooraan wou staan, zal dan achter gaan.
En voortaan, bovenaan
zal de vrije leven en de toon aangeven.

Groot zal zijn het klein verhaal / van de allerminsten.
Dood zal zijn de koopmanstaal / van profijt en winsten.(refrein)
Stap voor stap en voet bij stuk / zul jij verder komen.
Tot de aarde met geluk / vol begint te stromen.
Refrein:

SITUATIE NU

STILTE

LIED ( melodie liedboek 562: Ik wil mij gaan vertroosten….)
Dit is de nacht van zwervers, van zoeken naar een huis.
Een nummer speurt naar leven, wie geeft zijn naaste thuis?
Wie geeft een kind zijn rechten, waar wordt het neergelegd?
Een stal,een tent, wat brood en wijn en steun bij angst en pijn.

Waar is een plek voor and’ren, waar gaan de vreemden voor?
Wie opent hier de deuren, wie breekt de tralies door?
Wie geeft een mens zijn rechten, waar wordt zijn kind gelegd?
Een stal, een tent, wat brood en wijn: wat zal haar toekomst zijn?

STILTE

LIED ( melodie liedboek 562: Ik wil mij gaan vertroosten….)
Dit is de nacht van zwervers, van zoeken naar een huis.
Een nummer speurt naar leven, wie geeft zijn naaste thuis?
Wie geeft een kind zijn rechten, waar wordt het neergelegd?
Een stal,een tent, wat brood en wijn en steun bij angst en pijn.

Waar is een plek voor and’ren, waar gaan de vreemden voor?
Wie opent hier de deuren, wie breekt de tralies door?
Wie geeft een mens zijn rechten, waar wordt zijn kind gelegd?
Een stal, een tent, wat brood en wijn: wat zal haar toekomst zijn?

STILTE

Lied: Zet nu de deur maar open

1. Zie afbeelding

2. Laat nu dit kind ons leiden en ons de weg bereiden
naar ooit een land met allen, waar niet meer wordt gedood,
Waar alle wapens vallen, zich voegen bij het schroot.
Zie waar het begint – daar verschijnt een kind.

3. Dat kleinen en geringen ons uit de voegen zingen,
Uit onze zekerheden van geld en goed en macht.
Zij zijn het kind dat heden ons aanziet in de nacht.
Zie waar het begint – daar verschijnt een kind.

4. Gaat allen heen in vrede, maar niet naar het verleden.
Het kind vannacht geboren wil ons de toekomst in,
Maar onrecht wordt bezworen, zo komt zijn Geest erin.
Zie waar het begint – daar verschijnt een kind.

Ambassadeurs van de hoop (Medemens 2 KIA) Sytze de Vries
Laten wij ons gezonden weten
Als de handen van de hemel,
Die zich vouwen rond de aarde.
Om luiken te openen,
Waar uitzicht ontbreekt.
Om harten te verwarmen,
Waar de kilte toeslaat.
Om handen te vullen
Van wie beroofd zijn.
Om tranen af te wissen
Die blijven stromen,
Zelfs om te spreken
Waar iedereen zwijgt
En wegkijkt.
Laten wij ons geroepen weten
Om van elkaar gediend te zijn.
Wat een handvol brood
Al niet kan doen.

SLOT ( Martin Luther King)
We shall overcome
- -all men shall be free
- -we’ll walk hand in hand
- -we shall live in peace
- -we are not afraid

Op weg naar huis
Windkracht 10: together..

Together
Sometimes it’s hard to understand what live is about
The sun is giving birth to a new day, shiny and proud
The heart is trying to recover from the night
We’r stepping out in the light, leaving footprints on the sand
We hear the sound of children playing in the street
We see the writings on the wall for us to read
We’re holding on to memories, dreaming golden dreams
We’re looking for love to come, but we’re always on the run
Together we try to make a better world
Together we try to find another world
Together we look for peace, deep down in our hearts
Together we wish for a better world
Sometimes it’s hard to find out who we really are
We’re staring in the distance, covering up the scars
We hear the silence when it’s roaring in our ears
We’re breaking the rules we make, but we just can’t shake the fears
We see the greatness of the smallest things alive
They make us wonder about the time in which we’ll die
We’re trying hard to learn from history’s mistakes
Remembering wrongs we’ve done, but we’re always on the run
Together we ……

Barmhartigheid,
In mei jl. bestond de Raad van Kerken in Zeist, 50 jaar. Onder motto van het woord VONK. Exposities, workshops, lezingen en uitstraling van kunst in allerlei kerken. In de Kerk van Zeist-West hing of stond er kunst van mensen die hier in dit detentiecentrum vast zaten of nog zitten. Bijzondere stukjes, beeldjes en doekjes, doeken. Één wil ik vandaag weer uitlichten, de tekening van een meisje uit Afghanistan. Zij tekende een hart en schreef daarin haar gevoelens op. Ik lees het u voor. '

 Ik ben Wajdihe en dit verhaal gaat over mijn leven. Ik ben nu hier en wil naar school maar dat kan niet, want die is er niet. Ik wil niet terug naar Afghanistan omdat ik een goede toekomst voor mijn familie en ik zelf wil. Leven is moeilijk, maar je moet één ding weten als ik groot ben dan zorg ik er voor dat alle asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen. Ik wil niet terug omdat je dan dingen moet doen, die je niet wilt. Je moet als meisje lange kleren aan en als ik met mijn zusjes terug ga moeten we altijd binnen blijven. Je mag niet eens naar buiten kijken anders schieten ze je dood. Ik hoop dat alle mensen op aarde een goede toekomst hebben en er vrede mag zijn. Kusjes van Wajdihe, ik wens iedereen geluk.

Tot zover Wajdihe. Ik weet niet hoe het nu met haar en de familie is maar één ding is zeker, barmhartig is zij en met haar vele andere vluchtelingen niet behandeld. Integendeel wil ik hier nog maar eens zeggen. De EU maakt miljoenen contracten met Turkije en straks met Afghanistan met de boodschap hou de vluchtelingen daar. We kopen ons falen en onze zonden af. Is het barmhartig om elke dag mensen te laten verdrinken? Vorig jaar in totaal 3770 en nu dit jaar met afgelopen week nog weer slachtoffers voor de kust van Libië  al over de 4400
Barmhartigheid hoe breng je het onder woorden maar nog liever in daden. Ik zocht naar de betekenis van het woord en dan vindt je en voel je dat het een hartswoord is. Er zit erbarmen in het hart, goedheid en medeleven. Barmhartigheid is loyaliteit en solidariteit.

Barmhartigheid is een genadewoord. Je helpt een ander uit vrije wil omdat je hart het zegt. Barmhartigheid is een liefde woord. Het is ook een actief woord, doe wat voor een ander.Grenzen doorbreken en helpen waar anders geen helpers zijn.

Barmhartigheid is ook een creatief woord Pas geleden zag ik een optreden van bewoners uit het AZC hier met zang en dans en muziek van uit het land waar ze van weg vluchtten. Met een lach en een traan. Ze kunnen wat,  ze hebben wat in huis. Laten we de vluchtelingen niet als een probleem zien maar als een uitdaging. In Canada willen ze wel een half miljoen jonge vluchtelingen hebben om de economie te stimuleren. Dat kan ook. Barmhartigheid is voor mij ook een woord van uitdaging. Vrije regeringen in deze wereld geef deze mensen uit de conflict gebieden een kans. Wie goed doet, goed ontmoet.

Afgelopen week hebben we de doden herdacht. Dat doen we straks hier ook. Laten we uit dat herdenken kiezen voor barmhartigheid met de mensen achter ons en allen die naar een veilige plek verlangen. Barmhartigheid is een Godswoord maar ook een mensenwoord, omdat Hij het is, schenkt hij het ons en geven wij het door. Op hoop van zegen

Gijs Wildeman
3 november 2016

Sterk verminderde detentiebeleving

Tot het door de bewaking werd weggehaald, hing er destijds tijdens de wake een spandoek: “Geen kinderen in de cel”. Kinderen zonder documenten zitten tegenwoordig in een GZ, gezinslocatie ( nu ±1800 ouders en kinderen) of in een vrijheidsbeperkende locatie VBL ( ±180 ouders en kinderen), in een aantal plaatsen in het land. Hier in Kamp van Zeist zitten dus geen kinderen meer in de cel. Is dat mede door de wakes gekomen? Maar er zitten toch nog kinderen opgesloten in dit Detentiecentrum, niet in een cel, maar in een soort bungalows op dit terrein, achter de hoge muren. Voor een opgesloten gezin, dat wordt uitgezet zijn in principe de uitreistickets al geregeld, de verblijfsduur is een week of twee. We praten over een ellendig onderwerp, de kinderen huilen veel en kunnen voor hun leven geschonden zijn. “Papa, wat voor ergs heb jij gedaan?”

Op 6 juni van dit jaar is de nieuw gebouwde gesloten gezinsvoorziening GGV in Kamp van Zeist in gebruik genomen. Vanaf oktober 2014 was er al iets tijdelijks. Er is plaats voor 12 gezinnen met minderjarige kinderen en 10 alleenstaande minderjarige kinderen AMV’s. Per huisje 6 personen, de AMV hebben een eigen kamer. Net als voor ons is gewerkt aan een sterk verminderde detentiebeleving. De medewerkers dragen bij voorbeeld geen uniform. De zelfde zorgzaamheid blijkt ook uit het vervoer naar de GGV hier. De Dienst Vervoer en Ondersteuning brengt de gevangenen hier  in minimaal beveiligde, neutrale busjes, volgens de Staatssecretaris. Om te voorkomen dat  kinderen overdag uit hun klas gehaald worden, wat volgens hem, voor zowel het kind zelf als voor de rest van de klas ingrijpend is, wordt het gezin rond 7 uur “staande gehouden”. Ook nu zo veel mogelijk door ambtenaren in burgerkleding.

In 2015 werd meer dan 90% van de aanvragen om kinderpardon afgewezen via het meewerkcriterium. Wordt het ons nooit te bar? Stoppen we nooit met de wake?  Deze wake begon toen door rookvergiftiging 11 mensen  stikten en andere gedetineerden uit het verbrandde gevang op Schiphol-Oost hier gedetineerd werden, elf jaar geleden. Onderzoek door de Onderzoeksraad voor de Veiligheid mondde toen uit in een aantal veiligheidsnormen. Nu luiden Amnesty International, het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt en Dokters van de Wereld de alarmklok. Op 25 mei 2016 stak een gedetineerde zijn matras  in brand in het Detentiecentrum Rotterdam. Daarna brak de chaos uit. De brandweer van Rotterdam moest tenslotte de celdeuren een voor een openen. De opwinding onder het personeel mondde niet uit in troost en begrip voor de nog weken doorwerkende angst bij de gevangenen, maar in het voor straf opsluiten van minstens vijf gedetineerden in een isoleercel en het op onterende manier ontkleden en visiteren aan het lichaam van een aantal gedetineerden.

Sprak iemand over nazorg?
Denkt iemand over voorzorg?      
De Staatssecretaris dient onverwijld centrale deurontgrendeling aan te brengen in de detentiecentra, ook hier in Soesterberg ontbreekt die, en breng met oefeningen de veiligheidsnormen in de praktijk.

Wordt vervolgd

Een paar weken geleden viel ongevraagd een IKEA gids in mijn brievenbus. Boordevol woonspullen en uitspraken over wonen. Ik lees een paar zinnen voor uit een interview met twee jonge mensen. A is een ondernemende jonge Europese vrouw, B is een man uit Gambia die een tijdje in Europa woont. De eerste vraag is: waar voel je je thuis? A zegt: thuis bij mijn familie en vrienden. B zegt: het meest in mijn geboorteland, maar het kan zijn dat ik nog wel een tijdje hier ben. Ja, waar ben ik eigenlijk thuis?
Wanneer voel je je thuis?
A. Als ik kind kan zijn. Ik denk dat je thuis bent als je echt op je gemak bent met de mensen om je heen.
B. Dat is waarschijnlijk als ik me geborgen voel. Ja dat is het. Het klinkt natuurlijk heel cliché, maar ik voel me echt helemaal thuis als ik muziek maak.
Pas in tweede instantie komen de spullen aan bod waarmee een huis tot thuis gemaakt kan worden. Plek en spullen: ze zijn heel belangrijk, maar eigen mensen en muziek gaan voor. Maar wat is thuis als je geen huis hebt om die dingen in te doen?

In dezelfde gids staat een interview met Marta Terne van Better Shelter, een groep die kunststof tenten maakt voor vluchtelingen, tenten met net wat meer privacy en comfort dan de oude van het Rode Kruis.
“Buiten bij de ingang van elke kunststof tent staan rijen schoenen. Keurig naast elkaar en bijna allemaal vies en stoffig van de lange reis die ze gemaakt hebben. Als je beter kijkt dan zie je van wie die schoenen zijn: van vaders, moeders, ooms, tantes en kinderen die uit angst voor geweld hun huizen hebben verlaten. Je schoenen uittrekken bij de deur is meestal niets bijzonders. Maar in een vluchtelingenkamp is het een symbool voor thuis, hoe vaag of tijdelijk thuis ook is.
Als je als vluchteling in een vouwhuis woont, is dat op dat moment je thuis. Het is heel waardevol als je dan de deur achter je dicht kan doen en op slot kan draaien, zegt Marta Terne. Wij staan daar nooit zo bij stil, maar het is echt een luxe om tijd te hebben voor jezelf, een eigen plek. (…) een veilige ruimte is voor iedereen belangrijk, maar helemaal voor mensen met een oorlogstrauma. Juist dan wil je je veilig voelen, juist dan wil je de deur dichtdoen en even op adem komen.” Einde citaat.
Maar wat als je niet zélf je eigen deur op slot kan doen, maar het gebeurt door anderen, die je opsluiten en zeggen: hier in dit land hebben we voor jou geen plek. Hoe maak je dan iets van een thuis voor jezelf? Met wie en met wat?
En wat als je familie uiteengevallen is? Als tussen de schoenen voor de deur nadrukkelijk paren worden gemist? Hoe verwerk je dat?
In het prentenboek Adila waar ben je? hebben de kunstenaar Marjolein Witte en Maaike Kramer samen met de kinderen van AZC Zeist een prentenboek gemaakt over de ervaringen van een vluchtelingenkind.
Adila speelt buiten als er een harde knal klinkt. Zo begint het.
We moeten weg, roept Mama. Het is oorlog. Maar Papa dan?
Papa is kwijt. We moeten weg! Pak je spullen, je pyjama en muis, vlug!
Adila vlucht met mama, broer en zus, met muis uit haar land. Over bergen en water. Adila is bang. Waar gaan ze heen? De reis duurt lang, heel lang, heel heel erg lang. En is eng, heel erg eng. Maar tenslotte komt ze in Nederland aan en woont ze in een AZC. Het is eerst een gevangenis geweest, dat kun je nog goed zien, en voelen.
En daar begint het wachten. Heel, heel, heel erg lang wachten. Ze doen wel van alles, maar ze missen Papa heel erg.

Er is één zinnetje dat steeds tussen alles door klinkt: Ik wil een huis! Ik wil een huis! Geen droomhuis, maar een echt huis. Huis, huis, huis, huis…. Aan het eind van het boekje krijgen ze dan eindelijk toch een huis: Mama, broertje, zusje, Adila.
Maar de andere kinderen? Die wachten nog.
En de mensen die geen huis krijgen dan? Als ze niet opgepakt worden en opgesloten, dan moeten ze maar zien hoe ze ergens kunnen wonen. Of ze ergens mensen vinden die zich hun lot aantrekken.

In Situatie Nu zal Gerrit Sepers, die als huisarts verbonden is aan de Kruispost in Amsterdam iets vertellen over het wonen in je eigen lijf – als illegale vreemdeling. Dat komt nóg dichterbij. Hoe woon je in je eigen lijf als je ziek bent, en geen huis hebt, en geen mensen die voor je kunnen zorgen?

Maar eerst zingen we een lied, of beter gezegd twee… tegen elkaar in.

DOORGAAN

Als je in mensen geloofd hebt
die het af lieten weten,
ga dan toch door
te geloven.
Als je op een wonder gehoopt hebt
dat niet is gebeurd,
ga dan toch door
en blijf hopen.

Als je een spoor van liefde
na wilde laten
dat werd vertrapt,
ga dan verder
met liefde.
Als je gedroomd hebt
en daarna ontwaakt,
droom weer
en droom verder
tot aan de morgen!

LIED

Wij mensen die steeds blijven dromen
en vergezichten zien
Een nieuwe aarde die gaat komen
te vinden al misschien.
Wij dromen van de mensenrechten
de ieder mens dan heeft.
Niet langer tegen onrecht vechten
daar ’t recht van liefde leeft.

Waar mensen putten uit die bronnen
van droom als werk’lijkheid.
Daar is Gods toekomst al begonnen
in onze levenstijd.
Wie in die dromen durft geloven
voelt zelf verandering.
Vertwijfeling en wanhoop doven in blijde aarzeling. 

Dan zal ik huilen en lachen en drinken en slapen
Dromen van vluchten en doden en huiv’rend ontwaken.
Maar niemand vlucht, nergens alarm in de lucht. Overal vrede geschapen.

Dan zal ik zwaaien naar vreemden, zij zullen mij groeten.
Wie was mijn vijand? Ik zal hem in vrede ontmoeten.
Dan zal ik gaan, waar nog geen wegen bestaan- vrede, de weg voor mijn voeten.

TER AFSLUITING

IK wil weer vliegen als een duif (KIA, Medemens4) Bright O.Richards
Ik wil me niet meer opsluiten
Opsluiten vanwege alles wat ik moeilijk vind om te vertellen
Ik wil niet meer rennen
Rennen voor een wereld die ik niet begrijp
Ik wil niet meer ontkennen
Ontkennen dat he tleven anders kan zijn
Dat het vreemd is
Ik wil me niet meer verbergen
Verbergen wie ik ook ben
Ik wil niet meer bang zijn
Bang zijn voor de donkerte
Bang zijn voor de nacht
Bang zijn om door mensen verstoten te worden
Als de wereld me me daarvoor vreemd vindt
Laten ze me vreemd vinden
Ik wil deze lang gesloten kamers binnentreden
Ik wil deze onbekende omhelzen
Ik wil water uit deze rots laten stromen
Licht uit deze donkerte laten schijnen
Ik wil deze gekronkelde weg recht maken
Deze vieze rivier zoet maken
Ik wil weer vliegen als een duif

SLOT

We shall overcome
-all men shall be free
-we’ll walk hand in hand
-we shall live in peace
-we are not afraid

De volgende Wake is zondag 4 september 2016(www.wakezeist.nl).

Ook op zondag 5 juni 2016 was er weer een wake voor de hekken van detentiecentrum Zeist.

Op een recente expositie van werk vanuit het detentiecentrum was een schilderij van een meisje uit Afghanistan. Ze had een rood hart geschilderd met daarin de volgende tekst:

 (...) Als ik en mijn zusjes terug naar mijn land ga moeten we altijd thuis blijven. Dan mogen we zelfs niet naar buiten kijken. En als we dat doen worden we doodgeschoten. Ik hoop dat alle mensen een goeie toekomst zouden hebben. En dat er overal vrede is op aarde.

XXX (naam)

Ik wens iedereen veel geluk.

Voor deze mensen waken wij.

Een maand geleden was onze KerkinActie Geesje Werkman aan het woord in het blad de Linker Wang over waar zij mee bezig is: vluchtelingen. Over de mensen die in de modder zaten bij Idomeni aan de grens met Macedonië. Over foto’s van een pasgeboren baby die met een fles water wordt afgespoeld na de bevalling boven een plas in de modder bij een trekkerstentje. En de onbeweeglijkheid van de politiek, die binnen 48 uur die mensen in een menswaardiger situatie zou kunnen brengen. Terwijl Idomeni nu wordt ontruimd, kunnen we alleen maar met gebogen hoofd bekennen dat een maand later er in Europa nog weinig beweging in die richting is. Geesje, die volgens mij graag meer tijd aan haar eigen kinderen en kleinkinderen zou besteden, oordeelde dat Europa, als het om de politiek gaat, daarmee zijn waarden heeft verloren.

Ze plaatste kanttekeningen bij de Turkije-deal, we noemen hier: het moet weer mogelijk worden om een humanitair visum aan te vragen (afgeschaft met de Schengenovereenkomst en al vanaf 2011 door de kerk aangekaart bij de politiek) om een uitweg te hebben anders dan via de mensensmokkelaars met hun bootjes. De vluchtelingen die nu nog in Griekenland aankomen belanden in een soort gevangenissen met te weinig eten en matrassen, zonder juridische bijstand en dus bijna geen aanvragen van asiel. Er zijn slechts twee advocaten op de Griekse eilanden. In Europa worden de termijnen voor gezinshereniging opgerekt, daarom stappen familieleden alsnog op bootjes, met de bedoeling om eerder bij hun gezinsleden te komen. Maar, op 21 mei sprak op Lesbos de Griekse rechter uit dat een Syrische vluchteling niet naar Turkije mag worden teruggestuurd omdat dat land niet veilig wordt geacht voor vluchtelingen. Stort de deal met Turkije nu als een kaartenhuis in elkaar?

Het verhaal van Geesje Werkman eindigt met hoop, hoop op menselijkheid: Geesje werd door Amnesty International benaderd over een Syrische moeder met haar zoontje nu in Nederland. De vader, die gehandicapt is, is door weer een bombardement hen nagereisd met twee dochtertjes. Zij zaten vast in de modder bij Idomeni. In die regio is een kleine Griekse kerk waar ze met vrijwilligers broodjes smeren en mutsen en sokken breien om ze naar Idomeni te brengen. KerkinActie geeft hier geld aan. Geesje vroeg hen of ze konden helpen zoeken. Twee dagen later gingen ze weer een lading naar Idomeni brengen. Iets na het middaguur kreeg ze een mail: “We hebben ze gevonden!” Te midden van 12000 in de modder bivakkerende vluchtelingen vonden ze in luttele uren het gezin. Op haar verzoek werden ze in een gebouw van de kerk opgevangen en verbazingwekkend luidden de antwoorden zowel vanuit de UNHCR als het ministerie hoopgevend op de vraag om mee te werken aan hereniging van dit gezin. Het ziet er hoopvol uit, plotseling overal mensen die doen wat nodig is in deze situatie. Gelukkig liggen de waarden van Europa niet alleen in handen van de politiek, maar vinden we overal mensen die de oude Europese waarden leven, aldus Geesje. Laat zij met haar werk mogen doorgaan.

Geen dag gaat voorbij of er is in ons land een burgemeester die zich metterdaad over een asielkind ontfermt door te zorgen dat er geen uitzetting of detentie plaats vindt. “ Je bent alleen strafbaar als jezelf profijt hebt van het helpen van een ongewenste vreemdeling. Maar zij zijn niet ongewenst en ik heb er geen profijt van…” zegt een van hen. Er lijkt nu een Kamermeerderheid te gaan ontstaan voor verbetering van de wetgeving over vreemdelingen en asielkinderen. Gaat Europa zijn waardengemeenschap tot het uiterste beschermen vóór of tegen mensen die zich hier door nood gedreven willen vestigen, vóór of tegen kinderen als David en Daniël in Baarn, die hier meer dan tien jaar geleden geboren zijn? Dat is de komende weken en maanden aan de orde. Ubi caritas et amor, Deus ibi est.

Op zondag 1 mei hielden wij voor de 127e keer een wake bij het Detentiecentrum Zeist. Thema van de wake was “Hoop op vrijheid”.  De eerste meiweek is een week van gedenken. Op 4 en 5 mei staan we immers stil bij de periode waarin ons land bezet was en goddank na vijf jaar bevrijd werd. Vrijheid is voor velen in ons land geen thema meer. Vrijheid lijkt immers vanzelfsprekend. Maar dat is het voor de mensen die vluchten naar Europa en die in de noodopvang in Zeist verblijven zeker niet.
Hoop op vrijheid betekent verantwoordelijkheid willen dragen. Hoop wordt loze hoop als we de hoop niet verbinden met “doen wat we kunnen”.
We zongen in de wake over de hoop op vrede en over een land om van te dromen. We luisterden naar een gebed van een uitgeprocedeerde asielzoeker die in het detentiecentrum Zeist verbleef en naar de geloofsbelijdenis van Dorothee Sölle.
Bij de sluiting van de wake deelde de heer Ferguson mee dat hij geïnspireerd door de wakes in Zeist twee moties had ingediend op het D66 congres waarin hij pleit voor een rechtvaardig en humaan detentiebeleid. Beide moties zijn aangenomen.
(Voor meer informatie: mfergus {apestaartje} xs4all.nl)

Waar is in het vluchtelingendebat een besef van menselijkheid en barmhartigheid?
In een toekomstig Nederland zal wel met verbijstering teruggekeken worden naar de geschiedenis van deze jaren. Ons Nederland van koploper op het pad van waarborgen van de internationaal neergeschreven mensenrechten weggezakt naar ver achterin de rij. Een land waar de landsoverheid daarom voor de Europese rechter wordt gesleept door de protestantse kerk. Ondenkbaar in de vier voorafgaande eeuwen. Vijfentwintig jaar lang  grove schending van de mensenrechten en van wet- en regelgeving door het heftiger opsluiten van ongedocumenteerde mensen zonder strafblad dan van criminelen. Ongedocumenteerden die met de strafrechter in aanraking zijn gekomen zitten in het detentiecentrum slechter dan in een strafgevangenis.

Niet dat de staatssecretaris naar ons heeft geschreven: U met Uw waken hebt gelijk: wij kappen er mee. Nee, dat niet. Niet dat onze volksvertegenwoordigers bij meerderheid ons zo iets meldden. Detineren is bij het Terugkeerbesluit, deel van de wetgeving in Europa en in Nederland, alleen toegestaan als uiterste maatregel in het kader van de staatsveiligheid en hoge vluchtgevaarlijkheid. Het aantal gedetineerden liep de laatste tijd flink terug. Bij de rapportage vorig najaar aan de Tweede Kamer stond als feitelijke toelichting dat dit het gevolg was van het detineren alleen als laatste redmiddel: ultima ratio. Gevorderd inzicht? Een verre, trage echo van al het waken in ons land en hier? Het Detentiecentrum Kamp van Zeist gaat dicht in de loop van 2017. Wat is onze reactie vraagt ook de pers. Gaan we op een andere manier door? Wat is Uw reactie? Denk met ons mee en laat de komende maanden iets van Uw mening weten. Ook via de website wakezeist.nl. Nog hoeveel waken?

Wij schrijven kwade geschiedenis maar ook goede. Een proces van decentralisatie van de opvang van vluchtelingen naar de gemeenten is in ons land op gang gekomen en niets zal het tegenhouden. Waar krijgen vluchtelingen een gezicht? Waar gaat de gemeenschap om  hen heen staan? Dichtbij. Als dichtbij de vreemdeling ons aankijkt zien wij een medemens. In de spiegeling van haar ogen onszelf. Een traan van menselijkheid. Laten de gemeenten hun opvangbeleid ontplooien om te zorgen voor groeiende menselijkheid. Dat mondt uit in overzichtelijke woongelegenheid, van meet af aan scholing, nuttige arbeid, aandacht voor inburgering en integratie. Voorbeeld: in Amsterdam is in opdracht van de gemeente Amsterdam het vreemdelingenloket  geopend. Doel is om perspectief te bieden aan al of niet uitgeprocedeerde vreemdelingen gericht op het (alsnog) verkrijgen van een verblijfsdocument of op terugkeer naar het land van herkomst.

De EU en Turkije hebben recent een overeenkomst gesloten over de aanpak van de grote aantallen vluchtelingen die naar Europa toekomen. Vluchtelingen die via Turkije op Griekenland aankomen, worden weer teruggestuurd naar Turkije. In ruil voor elke vluchteling die deze gevaarlijke oversteek maakt, wordt vanuit Turkije een Syrische vluchteling hervestigd binnen Europa. VluchtelingenWerk heeft de volgende reactie gegeven:
"In deze deal vraagt Europa een tegenprestatie voor haar solidariteit. De goede elementen uit deze deal – investeren in opvang in de regio en hervestiging – worden overschaduwd of bijna teniet gedaan door het feit dat ze worden gekoppeld aan hoeveel mensen de oversteek maken. De één op één uitruil van vluchtelingen tussen de EU en Turkije moet worden losgelaten, die is immoreel.
Daarnaast is de papieren werkelijkheid van deze deal anders dan de praktijk; Turkije is absoluut geen veilig derde land. Turkije detineert nu al tegengehouden en teruggestuurde vluchtelingen en ontneemt hen de vluchtelingenstatus. Bovendien stuurt Turkije vluchtelingen nu al terug naar onveilige landen als Afghanistan, Irak en Syrië. Los daarvan moet je mensen volgens Europees recht wel eerst individueel toetsen voordat je ze in dit geval vanuit Griekenland zomaar kunt terugsturen. De Griekse asielprocedure is nu absoluut niet op orde en het ontbreekt Griekenland aan capaciteit om daar op korte termijn een zorgvuldige asielprocedure plaats te laten vinden.”

Vorige week dinsdag vond er een debat plaats in de Tweede Kamer over deze deal. Ten behoeve van dit debat heeft VluchtelingenWerk een brief geschreven waarin ze premier Rutte en staatssecretaris Dijkhoff oproepen om de bescherming van vluchtelingen centraal te stellen in de deal in plaats van het beheersbaar maken van de instroom.  Ook de Europese kerkgenootschappen, verenigd in het CEC, de Conference of Eurpean Churches, hebben Europa opgeroepen tot een humaner vluchtelingenbeleid en veilige routes door Europa. De komende tijd zal ons leren hoe de humaniteit in Europa het houdt. En daarmee of Europa met zijn sociale en culturele waarden het houdt.
Wat ons betreft: als alles duister wordt, ontsteek een lichtend vuur. Wij gaan door met waken.

Voor de 125e keer is er een wake bij het detentiecentrum Zeist, met ditmaal als thema:

Verboden toegang?

De kranten besteden vele pagina’s aan de grote stroom vluchtelingen richting Europa.

Dagelijks zien we de beelden op de tv. Mensen dobberend op gammele boten,
mensen wachtend voor een hek, voor prikkeldraad. Zij confronteren ons met de gevolgen van oorlog, geweld, economische ongelijkheid. Wat zouden wij doen in hun situatie?  Hoe ver gaat onze gastvrijheid? Moeilijke vragen. Niet iedereen kan hier blijven. Maar hoe gaan we met hen om? Is het een kil “verboden toegang”  of blijven we iedere vluchteling, iedere ouder, iedere jongere, ieder kind,  in de ogen kijken?
 
De Wakegroep van Zeist en Soest van de Raden van Kerken blijft protesteren tegen het opsluiten van mensen zonder strafblad. Voor hen blijven wij waken.
 
De eerstvolgende wake is op zondag 6 maart om 16.30 uur.

Detentiecentrum Kamp van Zeist aan de Richelleweg in Soesterberg (vanuit Soest aan de “overkant”van de A 28).
 
Neem mensen mee!
Neem bloemen en lichtjes mee!

Artikel in het Algemeen Dagblad over deze wake

Sinds de oorlog in voormalig Yoegoslavie is de stroom vluchtelingen niet zo groot geweest in ons land en inEuropa. Vluchtend voor oorlog hebben mensen weinig keus: ze varen in te kleine bootjes voor te veel geld de Middelandse zee over en bereiken de zuidgrenzen van ons werelddeel.
De situatie daar is onvoorstelbaar slecht. Stichting Bootvluchteling zet zich in waar acuut nood is, op alle plekken waar vluchtelingen aankomen. Momenteel concentreert die hulp zich op Lesbos, Kos, Leros en in Athene. Op de facebookpagina schreef deze organisatie een “feestdagen Marathon” over de hulp rond Kerst en Nieuwjaar. Daaruit geef ik u een bloemlezing.
Gespot: een brancard van twee stokken en een Arabisch tapijt. Een oude vrouw is hierop van Syrië naar Turkije gedragen en meegekomen op de boot. Nu ligt hij verlaten op het strand. De reis van de vrouw gaat verder, met naar wij hopen voldoende handen en middelen om haar te dragen.
Nauber Baban kwam als vluchteling uit Koerdistan in de jaren 90. Nu is hij vrijwilliger voor Stichting Bootvluchteling in Athene. Hij helpt de boten aan land brengen, droge kleding en water uidelen, maar ook is hij paraat als er midden in de nacht iemand op zijn weg komt die naar het ziekenhuis moet.

Kerstavond op Lesbos: Het team is bijeengekomen, telefoons en auto's gereed. Maar zij kunnen samen kerst vieren om juist de komende dagen warmte en een lichtstraal door te kunnen geven. Lichtpuntjes hoef je niet te zoeken. Je kunt er ook een zijn.
1e Kerstdag. Een groep komt rustig binnenvaren. Een aantal opvarende blijkt geen zwemvest te dragen. Dat komt vaker voor.
27/12 Stichting Bootvluchteling werkt nauw samen met andere organisaties. Het international rescueteam heeft een nieuw kamp geopend waar vluchtelingen een tussenstop kunnen maken. Stichting Bootvluchteling verleent medische zorg in het kamp. Vandaag arriveren 10 boten.
Er zijn 50 BIOMass Stoves overhandigd aan kamp Tepe. Dat zijn kompacte kookkacheltjes.
30/12 Soms komen ook 's nachts boten aan. Maar gisteren stond er flinke wind en waagde gelukkig niemand de oversteek.
31/12 Doordat de registratie wat achter loopt blijven mensen wat langer in dit kamp waar de temperatuur deze nacht tot onder het vriespunt komt. Op Lesbos alleen al kwamen dit jaar 350.000 vluchtelingen aan. Voor het nieuwe jaar wensen wij hen een veilige plek in Europa en het begin van een nieuwe toekomst voor hen.

In Nederland is de ontvangst heel wisselend. Ik ben blij als ik asielzoekers hoor zeggen: het is goed in Nederland, iedereen is goed voor mij! Dat is onder andere dankzij 11.000 nieuwe vrijwilligers die zich het afgelopen jaar aanmeldden bij Vluchtelingenwerk! En dan natuurlijk al die andere vrijwilligers die actief zijn geworden.

Er speelt bij anderen angst en onzekerheid. 
In Den Bosch is op kerstavond jaarlijks de lichtjesprocessie waarbij herdenken van dierbaren centraal staat. Op het laatste moment werden 50 vluchtelingen uitgesloten van deelname. Uit angst voor opruiende moslims, en ook uit angst voor reacties van de eigen gemeente (Wat doen die mensen hier,zullen ze zeggen).
In Kaatsheuvel zijn sommige ouders van kinderen uit het speciaal onderwijs bang dat de route langs het nieuwe AZC niet meer veilig is. Besloten wordt, na veel gesprekken, dat deze kinderen begeleid zullen worden op hun route.
De noodopvang in een recreatiepark in Kaatsheuvel biedt 1.200 vluchtelingen een plek, tot 1 april. Mooi zou je zeggen. Maar er zijn wel tientallen afmeldingen, niet alleen voor een paar dagen maar ook voor het hele seizoen. Dat komt vast ook door de honderden Europeese migranten (uit het Oostblok) die hier permanent wonen. 

Samen kunnen wij het, is de titel van een initiatief van mensen die hun stem willen laten horen tegenover de ongefundeerde negatieve geluiden inzake de opvang van vluchtelingen. U kunt de petitie tekenen, informatie staat op de liturgie. 

Waar zijn vluchtelingen dan wel welkom? In Wolvega bijvoorbeeld.
Gisteren bij 1 Vandaag was er ook mooi portret van de nieuwe bewoners in Wolvega, Ze woonden in AZC Oranje, en hebben recht op een woning. De Overheid biedt sinds kort sobere huisvesting: meer mensen bij elkaar, gezamenlijk gebruik van sanitair en keuken. Dat is een teleurstelling voor de vluchtelingen, ze zouden ooit een huis krijgen. Dat komt ook wel, maar later. Gemeente Wolvega heeft een school omgebouwd in kleine eenheden. De gezinnen uit het AZC worden gekoppeld aan een vrijwilliger die ze welkom heet en helpt bij het thuisraken in Wolvega.

In Zeist / Soesterberg bijvoorbeeld.
Op Oudejaarsdag waren er heel veel oliebollen voor de mensen in de Noodopvang. Het Platform Welkom in Zeist – straks meer daarover- kreeg massaal gehoor op de oproep daarvoor.
Er was een feestje met warme koffie en bollen, en een djembe-band. En wie het te koud of te eng vond kreeg oliebollen op de kamer bezorgd. Inwoners van Zeist en Soest hadden (soms voor het eerst) oliebollen gebakken en kwamen om samen met vluchtelingen warme chocolademelk te drinken.
En dit was tijdens het laatste 8-uur journaal van vorig jaar bij de NOS te zien.

Ook de mensen in de vreemdelingendetentie kregen een presentje voor Kerst. Natuurlijk Een telefoonkaart, al jaren een goede traditie om mensen de kans te geven hun geliefden een keer of extra te bellen. En daarbij kregen alle 155 mensen ook een roos, een teken van liefde en verbinding.
Er is genoeg geld om de komende maanden, met Pasen en Pinksteren, weer een telefoonkaart te geven, en tussendoor ook de nieuwe mensen die binnen komen.

Auteur: Tetske Haalboom